საქართველოში სპორტული ტანვარჯიშის შემოსვლის თარიღად უნდა მივიჩნიოთ 1889 წელი, როცა თბილისის გიმნაზიების დირექციამ პრაღის სატანვარჯიშო საზოგადოება "სოკოლის" მესვეურებს თხოვნით მიმართა ტანვარჯიშის კვალიფიციური მასწავლებლის მოვლინების თაობაზე. იმავე წელს თბილისში ჩამოვიდა ჩეხი პედაგოგი იულეს გრუმლეკი. დაარსდა "თბილისის ტანვარჯიშის საზოგადოება" (აერთიანებდა 33 წევრს), რომელსაც "სოკოლი" მხოლოდ 1907 წელს ეწოდა. სწორედ სოკოლელთა მოღვაწეობას უკავშირდება XIX საუკუნის მიწურულსა და XX-ის დასაწყისში ტანვარჯიშის მასობრივი განვითარება საქართველოში. ამ საქმეში განსაკუთრებული ღვაწლი მიუძღვის ჩეხ ანტონ ლუკეშს, რომელსაც ცნობილი ქართველი ტანმოვარჯიშე და პედაგოგი გიორგი ეგნატაშვილი საქართველოში ტანვარჯიშის ფუძემდებლად მიიჩნევდა. ლუკეში 1896 წელს ჩამოვიდა პრაღიდან, თბილისის ვაჟთა პირველი გიმნაზიის ტანვარჯიშის მასწავლებლად დაინიშნა და შემდგომი 23 წლის განმავლობაში მეთაურობდა ტანვარჯიშულ მოძრაობას. მისი თაოსნობით ჩამოყალიბდა სპორტული ჯგუფები, ტანვარჯიშის მასწავლებელთა მოსამზადებელი კურსები, 1907 წელს კი მოეწყო პირველი საერთაშორისო გასვლა პრაღაში, სრულიად "სოკოლის" V შეკრებაზე (მოფრენი). აქ თბილისის ტანმოვარჯიშეებმა მეორე ჯგუფის გუნდებს შორის I ადგილი დაიკავეს, პირად შეჯიბრებაში კი გიორგი ეგნატაშვილი 1800 მონაწილეს შორის მე-11 იყო. პრაღის მორიგ, VI შეკრებაზე (1912) დაბალი თანრიგის გუნდების შეჯიბრებაში კვლავ ქართველებმა გაიმარჯვეს. პირად შეჯიბრებაში 2000 მონაწილეს შორის XV ადგილზე გავიდა პეტერბურგის სახელით მოასპარეზე გიორგი ნიკოლაძე, რომელიც საქართველოში დაბრუნების შემდეგ (1918) აქტიურად ჩაება ქვეყნის სპორტულ ცხოვრებაში. პრაღაში მოპოვებულმა წარმატებამ ახალი სტიმული მისცა ტანვარჯიშის გავრცელებას არა მარტო თბილისში, არამედ - ქუთაისში, ბათუმში, ფოთში, სოხუმში, ახალციხეში, თელავში, ხონში, ზესტაფონსა და საქართველოს სხვა რეგიონებში. ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში 1912-14 წლებში მასწავლებლობდა ჩეხი ბლაჟეკი, ბათუმში - ვაცლავ კოუბა (1910-14), რომელმაც ქართველ ენთუზიასტებთან ერთად 1913 წელს "სოკოლის" 100-წევრიანი საზოგადოება ჩამოაყალიბა.
1917 წელს გაიოზ ბერელაშვილმა და დათა ჯავრიშვილმა თბილისში დააფუძნეს ტანვარჯიშული საზოგადოება "ამირანი". მოგვიანებით, საქართველოს დამოუკიდებელ რესპუბლიკად გამოცხადების შემდეგ, "სოკოლისა" და "ამირანის" ხელმძღვანელებმა მხარი დაუჭირეს გიორგი ნიკოლაძის წინადადებას გაერთიანების საფუძველზე მთავრობისგან დამოუკიდებელი ტანვარჯიშული საზოგადოების - "შევარდენის" დაარსების თაობაზე. "შევარდენი" შეიქმნა 1918 წლის 25 აგვისტოს და 1922 წლის 3 ნოემბრამდე იარსება. იმ დროისთვის მისი 15 ორგანიზაცია 10 ათასამდე წევრს აერთიანებდა. საზოგადოების აქტიური წევრები იყვნენ არჩილ ბაქრაძე, ვანო და გიორგი ბერიძეები, გიორგი ეგნატაშვილი, ირაკლი ლორთქიფანიძე, გიორგი ლაფერაშვილი, გიორგი მერკვილაძე, გიორგი ლაზარაშვილი და სხვები. გიორგი ნიკოლაძის მეთაურობით "შევარდენმა" ბევრი კარგი საქმის გაკეთება მოასწრო. საზოგადოების წევრებმა შეადგინეს ტანვარჯიშის ქართული ტერმინოლოგია, გამოსცეს სპეციალური ლიტერატურა. მოგვიანებით ტანვარჯიშული ჯგუფი გაიხსნა "პიშჩევიკის", თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის, 31-ე საავიაციო ქარხნისა და სხვა დარბაზებში. ამ დარგის სპეციალისტები მოგზაურობდნენ რეგიონებში, არჩევდნენ ნიჭიერ ბავშვებს და დასაოსტატებლად თბილისში ჩამოჰყავდათ. საბჭოთა პერიოდში პირველებმა გაითქვეს სახელი გულო რცხილაძემ, გიორგი ბაბილოძემ, ალექსანდრე ჯორჯაძემ, პავლე როინიშვილმა, ნიკოლოზ თაყაიშვილმა და სხვებმა. ამ თაობის ტანმოვარჯიშეებს 1930-იან წლებში არაერთხელ გაუმარჯვიათ საკავშირო შეჯიბრებებში, 1932-34 წლებში სსრ კავშირის სამგზის აბსოლუტური ჩემპიონი იყო გულო რცხილაძე. საერთაშორისო სარბიელზე მათი გზა ღირსეულად გააგრძელეს მომდევნო თაობების წარმომადგენლებმა. პირველი დიდი გამარჯვება მოიპოვა მედეა (მზია) ჯუღელმა, რომელმაც 1952 წლის ჰელსინკის ოლიმპიურ თამაშებში სსრკ ნაკრებთან ერთად ოქროსა (გუნდური პირველობა) და ვერცხლის (საგნით ჯგუფური ვარჯიში) მედლები დაისაკუთრა. მსოფლიოს ჩემპიონები იყვნენ გალინა შარაბიძე, სერგო ჯაიანი, რუსუდან სიხარულიძე და ნინა დრონოვა. მაღალი ოსტატობით გამოირჩეოდნენ რაისა ზაალიშვილი, დონარა ჯანუყაშვილი, მიხეილ ბოგუსი, ნოდარ მაკალათია, მზია ნინოშვილი, როზა ბერიკაშვილი და სხვები. 1970-იან წლებში სსრკ რვაგზის ჩემპიონი იყო პაატა შამუგია, რომელმაც 1975 წელს მსოფლიოს თასი მოიპოვა, მსოფლიოს ჩემპიონატში კი ვერცხლის მედალი მოიგო. ქართველ ტანმოვარჯიშე კაცთა შორის ყველაზე დიდ წარმატებას მიაღწია ვლადიმერ გოგოლაძემ - სსრკ ნაკრებთან ერთად 1988 წლის სეულის ოლიმპიური თამაშების ჩემპიონი გახდა.

საქართველოს ტანვარჯიშის სახეობათა ფედერაცია. დაფუძნდა 1991 წლის 1 ივნისს. 1992 წლის 18 ივლისიდან ტანვარჯიშის საერთაშორისო ფედერაციისა (FIG) და ევროპის ტანვარჯიშის კავშირის (UEG) წევრია. პრეზიდენტები: ანზორ ღონღაძე (1991-04), რუსუდან სიხარულიძე (2004-?), კონსტანდინე ლაშხი (დღემდე).